Tülay ve Çiçeklerin dili
Anthorium
Genel Özellikler
Anavatanı Tropik ve Güney Amerika’da bulunan Kolombiya’dır. Evlerde iç mekan süs bitkisi olarak yetiştirilir.
Yaprakları koyu yaşil renkte, belirgin damarlı, geniş ayalı ve uzun saplıdır. Çiçekleri büyük ve kırmızı, turuncu ve krem veya beyaz renkli olup, etli 8-15 cm genişlikte bir çiçek tablası yani spathe, kuyruğu andıran spadix ( üreme organı ) ve 40-70 cm uzunluğunda bir çiçek sapından oluşur.
Tabiatta yaklaşık 550 türü bulunan Flamingo çiçeğinin başka en önemli türleri, A.crystallinum ve A.scherzerianum’dur.
İklim İstekleri
Yaz aylarında gelişme döneminde 22-25 C, kış aylarında ise dinlenme döneminde 18-20 C sıcaklık ister. En düşük sıcaklığın 13 C olması gerekir. Ancak çiçek gelişmesi sürecinde en az 15 C sıcaklığa ihtiyaç duyar.
Optimum nem miktarı yaklaşık %80-90 olmalıdır. Aydınlık, yarı gölge ve gölge yerleri sever. Bitkinin yapraklarının yanması söz konusu olduğundan direkt olarak ışığın bitkinin üzerine gelmesi engellenmelidir.
Toprak İstekleri
Saksının 1/3’ü drenaj materyali ile doldurulur. Saksı harcı, hacim olarak 3 kısım turba toprağı, 1 kısım spahagnum yosununun karışımına, bir miktar tınlı toprak ve odun kömürü eklenmesiyle elde edilir.
Başka bir harç ise, 1 kısım çürümüş göknar veya kayın yaprağı, yarım kısım odun kömürü tozu ve yarım kısım kaba kumun karışımından oluşur.
Ekim ve Dikim
Flamingo çiçeğinin üretimi tohum ve ayırma yöntemi ile yapılmaktadır. A. Andreanum ve A. Crystallinum’un tohumları turba kompostuna Şubat ayının içerisinde ekimi yapılır.
Tohum ekiminde hacim olarak eşit miktarlarda orman toprağı, kum ve odun kömürü tozundan oluşan karışım da kullanılabilir.
Ekim kasalarının sıcaklığı ortalama 23, optimum nem miktarı ise %75-85 civarında olan yerlerde tutulup muhafaza edilmelidir.
Çıkan fideler Mart ayında seyreltme işlemi yapılır. Nisan ayında jiffy-potlara, ekim ayında ise fidanlar küçük saksılarda şaşırtılır. Tekrar Şubat ayına gelindiğinde 14 cm’lik büyük saksılara alınırlar.
Flamingo çiçeği tohum ekiminden 1,5 yıl sonra ilk çiçeklerini vermeye başlarlar. Anthurium’ların kökten ayırma yöntemi ile üretilmeleri Mart-Nisan aylarında yapılmaktadır. Bunun için yaşlı bitkiler saksılardan çıkartılarak köklerindeki harç temizlenir. Lifli kökler, her parça bir büyüme noktası (göz) içerecek biçimde ayrılarak taze büyüme kompostu doldurulmuş saksılara dikilirler. Kökten ayrılan yeni bitkiler 6-12 ay sonra çiçeklenmeye başlar. Bakımı
Her 3 yılda bir Mart-Nisan aylarında saksı değiştirmesi yapılmalıdır. Her defasında bitkinin biraz daha derinden ekilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Gübreleme
Nisan-Ağustos aylarında 15 günde bir kez 0.5 g/l kompoze gübre kullanılmalıdır. Aksi taktirde bitki besin ihtiyacını karşılayamaz. Madde eksiklikleri görülmesinden dolayı bitki zarar görür.
Sulama
Saksı toprağındaki sudan çok havadaki nemden yararlanan Antrhurium’lar, adventif kökleri ile su alabilen bir bitkidir. Dolayısıyla %85 ortalama nemin sürekli sağlanabilmesi için Ekim-Mart aylarında haftada 2-3 kez kireçsiz (yumuşak) klorsuz su ile sulanmalıdır.
Büyüme dönemi boyunca sulama miktarı bunun iki katına çıkar. Yani haftada 4-5 kez sulama ihtiyacı gösterir.
Sulama kireçli su ile yapılacak olursa toprağın pH’ı artacağı için yaprak uçlarında sararma ve kahverengi lekeler görülür.
Budama
Kuruyan ve çürüyen yapraklar dikkatlice kesilip uzaklaştırılmalıdır. Ancak kuruyan çiçeklerin kendiliğinden düşmesinin beklenmesi kesilme ile oluşacak yaradan daha iyidir. Öte yandan, bitki yeni gelişmelere özendirmek amacı ile 3-4 yaprağın bırakılıp, fazlasının alınması gerekmektedir.
Hastalık ve Zararlıları
En önemli hastalığı spadix’te çürüme veya spathe’lerde siyah lekeler şeklinde kendini gösteren Antraknoz hastalığıdır.
Zararlıları ise, Sümüklü Böcekler, Kırmızı Örümcekler, Yaprak Bitleri, Kabuklu ve Unlu Bitlerdir.
Antraknoz
Belirtileri, yaprak uçlarının önce sarımtırak sonra esmer ve en sonra da koyu kahverengi bir renk aldığı uç yanıklığı şeklinde belirir.
Kurak yörelerde , kaloriferli ve havasız ortamlarda yetişen bitkilerde neden olan yapraklarda kavrulma ve yaprak dökümü Antraktoz ile karıştırılmaması gerekir.
Mücadelesi, Sporların yayılmasını önlemek için hastalıklı yapraklar toplanıp yok edilmelidir.
Sümüklü böcekler yumuşak ve çıplak vücutlu olup, renkleri esmer, kiremit veya grimsi renkte olabilirler. Süs bitkisinin yaprak ve sürgünlerini kemirerek zararlı olurlar.
Mücadelesi, öncelikle sümüklü böcekler toplanıp yok edilmeli veya Metaldehyde etkili hazır zehirli yemlerden birisi akşamüzeri salyangoz ve sümüklü böceklerin geçebileceği yerlere yığınlar halinde konmalıdır.
Kırmızı Örümcekler, Akar adı ile tanınırlar. Çıplak gözle zor fark edilirler. Vücutları oval yumuşak ve yapılı, üzerlerinde seyrek uzun kıllar bulunur.
Akarlar, bitkilerin yapraklarının özellikle alt kısmını sokup bitki öz suyunu emerler. Ayrıca emme sırasında salgıladıkları zehirli maddelerden dolayı yapraklarda beyaz, sarı ve kahverengimsi lekeler oluşur. Bitkinin yapraklarının tümünü kurutabilir.
Mücadelesi, akarları öldüren Propargite 73 E.C. ( sıvı görünümünde % 20-50 arasında etkili madde içeren) 8-10 cc’lik 10/1 suya preparat veya Dicofol 20 E.C. ( sıvı görünümünde % 20-50 arasında etkili madde içeren) 15 cc’lik 10/1 suya preparat hazırlanarak uygun bir pulverizatör ile bitkiye püskürtülmelidir. İlaçlama sırasında özellikle yaprakların alt kısmına ilaçlanmasına dikkat edilmelidir.
Yaprak bitleri, püseron, ballık adları ile tanınırlar. Vücutları yumuşak bazen hafif tozlu veya bir mum salgısı ile örtülü olabilirler. Renkleri yeşil, siyah, sarı, kırmızı, beyaz ve kahverengimsidir.
Yaprak bitleri bitkileri sokup bitki öz suyunu emerek yaşar. Emme sırasında salgıladıkları toksik ve tahriş edici maddelerle yaprak kıvrılması veya şişkinlik gibi anormal oluşumlara neden olurlar. Yaprak sararır ve kurur. Virus hastalıklarını taşıyarak önemli zararlara yol açarlar.
Mücadelesi, aşağıda adı ve kullanım dozu verilen ilaçlardan birisi su ile karıştırarak uygun bir pülvizatörle bitkiye püskürtülmelidir.
Parathion-methyl 35 E.C. ( sıvı görünümünde % 20-50 arasında etkili madde içeren) 10 cc’lik 10/1 suya preparat veya Malathon 20 E.C. ( sıvı görünümünde % 20-50 arasında etkili madde içeren) 25 cc’lik 10/1 suya preparat kullanılabilir.
Kabuklu ve Unlu Bitler
Kabuklu bitler; koşnil adı da verilmektedir. Vücutları çıplak ya da mumsu bir tabaka ile kaplı olabilmektedir. Oldukça kalın kabuklu veya örtülü olabilir.Renkleri sarımsı, kahverengi, beyaz, gri, donuk kırmızı ve siyah olabilir.
İnce uzun hortumuyla bitkinin yaprak ve saplarını sokarak bitki öz suyunu emerek beslenir. Salgıladıkları tatlı madde sayesinde fumajin mantarlarının çoğalmasına neden olur. Yapraklar sararır, kurur ve dökülür.
Mücadelesi,
Azinphos-methyl 25, W.P.(Su ile karışabilen toz halinde), 10/1 doz 20 g preparat
Methidathion 40, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 7.5 cc preparat,
Chlorprifos-ethyl 48, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 10 cc preparat,
Ethion 48, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 15 cc preparat, şeklinde etkili olan ilaçların uygulaması yapılmalıdır.
Unlu bitler; kabuklu bitlerle akraba olmalarına rağmen süs bitkilerindeki önemleri dolayısıyla farklılık göstermektedir. Sarımsı renkte olan vücudun üzeri una benzer mumlu maddelerden oluşmuş bir örtü tabakasıyla kaplı olduğundan beyaz renkte görünür.
Kabuklu bitlerle bitkilerde benzer zararlar göstermeleriyle birlikte ilaçlarla mücadelesi şu şekilde yapılmaktadır;
Azinphos-methyl 35, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 10 cc preparat,
Dichlorvos 50, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 20 cc preparat,
Diazinon 20, E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 20 cc preparat,
Malathion 50, , E.C. (Sıvı görünümünde, genellikle % 20-50 arasında etkili madde içeren), 10/1 dozda 20 cc preparat seklinde hazırlanıp bitkiye verilir.
Bugün 35 ziyaretçi (42 klik) kişi burdaydı!
